Friday, July 13, 2007

home is where you hang your hat(hat's)

,



Mi pawh in ke in an kal thei alawm, ti rilru chung in (four wheel drive motor angai a, kan kal na kha two wheel drive chiah ani bawk sia), Reiek tlang lawn chu kan han ti ve tan a. phai a awm rei ve leh tawh tan chuan zuam ang ngawt alo ni lo. vanneih thlak deuh mai in sneaker ka lo bun hlauh mai a , kawng kal a ti awl sam sawt mai.


mahse a kawng ke a kan kal tan chiah khan , motor a kal lova ke a kan lo kal kha kan ti fuh ta zawk hle in ka hria.fur ruah tui in a kawng alo chiah
hnawng tawh si a, kawng zau tak ani lem lova, enge maw hlek a kawng thlang liam theih na mai ani tih ngaihtuah chuan ke a kal kha alo him zawk dawn ta in ka hria. sap ziak tu pakhat pawh in 'pilgrim' chu khawi hmun tlawh pawh ani thei a, ke a kal emaw , motor a kal emaw, sakawr chung a chuan pawh ani thei a, mahse a tlawh tu rilru kha a pawi mawh ber chu ani , alo tih ang in, ka kal tum na rilru nen a ngaihtuah chuan muang chang a ke a kal dalh dalh kha alo nuam ber mai zawk. Trekking ang chi a ka kal ve tawh na ah mizoram ramngaw leh india hmun dang ram ngaw te in an loh na ka tih ve chu, mizoram ram ngaw ah te chuan a thing hlim chin han lut ila alo vawt nghal ruih zel mai a, india ram hmun dang hmar lam emaw chhim lam emaw a ram ngaw ah te hi chuan han kal ve pawh hian mizoram anga vawt nghal ruih hi a awm ve lem lova. eng vang nge maw ni dawn ni? kan ram ngaw te hian tui hu (vapour) hi an pe chhuak nasa bik nge ni anga, a ngaw hi khawih dang lam vak ala nih loh vang zawk ni dawn ni.
muang chang a kal mah ni ila , kal than loh chuan thaw a rang hma hle mai, calorie tam tak kan paih anga , kan lung(heart) pawh in hna a thawh that theih phah leh zual ang chu ti chung zel in kan kal tauh tauh mai a.
motor in kal ta ila kawng nal nen , kut pahnih a , a rem na lai lai a theih pa tawp a in vawn beh tum in kan chuang anga, chuta chhap ah rilru ala chawl lo em em zui anga, kal chung a mahni rilru a lang duh duh han sawi vel pap pap te chu tih theih ngaihna a awm lo. ke a kal chuan duh duh zawng kan sawi pah nghal zel mai a, a nuam dang lam ve khawp mai.

kawng nal a motor a chuan chung chang han sawi tak zel ah chuan, vawi khat mamit kan kal tur kan hman hmawh deuh avang in zing dar 5;30 vel ah first flight(bus service tiin an ko bawk!!) kan lo phar ding a, kan chuang ve ngawt mai a. a kawng pangai ah chuan a nuam ang reng fu, bul a thu te nen kan inkawm tlang mar mar thei a.mahse dampui ngaw kan han pal tlang zet chu , ip zawr zawr na tur a tam hle mai. kan chuan na bus kha motor dang nen an in pelh dawn apiang in chuang ngam lova chhuk an awm ziah a, a chhuk zing ah chuan a hnu hnung ber chu ka ni ngai lo ve ziah bawk in ka hria. a bus tukverh atang khan han dak ila , a bus ke rah chin bak kha chu kham ani nghal deuh mai a, tlem in han tleng se la chu , khu tah ani nghal mai in ka ring.
"their general expression of wonder is 'amakehoh!(amak e aw ani zawk mai thei) which they repeat to each other over and over again, when anything more astonishing than usual excites their interest.(the lushai expedition 1871-1872 by R.G.Woodthorpe, Lieu Royal Engineers, first edition :London 1873) he mi ang deuh hian a mak e aw , tih loh leh ehiauuu, tih ani tawh mai.
dampui ngaw kar kawng chho Bus a han tlan chhoh meuh kha chu kan hla phuah tu lar tak pakhat
'Aw Lalpa that zia hi
Han tem chhin ve teh reng u'
tih hla phuah tu hi ka bul ah thu ngat se lang chuan, 'hei minute tin, second tin in,Aw Lalpa that zia hi kan tem chhin reng alawm' tiin ka chhang ngei in ka ring.
'sakeibaknei vanglai an riltam pawh in
tlakchham reng ka nei si lo'
dampui ram ngaw chu sawi loh , mizoram pawh sawi loh India ram ah chuan , gujarat state a Gir tlang ah chauh sakeibaknei hi awm in an sawi sia.dampui ngaw a , kawng nal em em a bus a chuang te chuan sakeibaknei kan hlau pha lo hrim hrim in ka hria. a hla a sak lam ah chuan kan tui pui tlang em em chuan ahriat a. china ram milem ziak ho a -dragon an tih ang alo chhuah na pawh hi sakeibaknei tho hi ani in an hriat teh tlat chu!! china ram chhung ah hian sakeibaknei hi a awm si lova, mahse an ram pawn a zin chhuak ten a taksa ruangam vel an sawi atang khan sakeibaknei lem ang tur a an rin kha an ziak ta a, kum tam tak an in lak chhawn zel hnu chuan chinese dragon hi alo chhuak ta ani an tih teh tlat chu!!!. mizoram ah pawh sakei an kah vel leh an hlauh nasat zia chu (sakei ti pawh a ko ngam lo in sapui tiin an ko thin in an sawi a)a hriat a, mahse sakeibaknei kher chu mizoram chhung ah hmu an la awm lo in ka hria.Bible leh missionary te zirtir na atang in rinna mit in sakeibaknei hi kan hmu tlang in kan hlau tlang ni awm tak ani.!!

he thing hming hi 'thing thiang' tiin min hrilh a. han hawi kual vel khan, thing hming ka hriat loh zia ka in hre chhuak leh zual. kan en kual vel khan 'khiang thing' bak a hming hriat ka nei mang lo nia maw le!!kan pi leh pu te kha chuan , a thing hming chu sawi loh, mei a tuah tur a tha te, khuang siam nan a tha te, in sak nan a tha te an hre vek awm si a, hriat chu sawi loh a thingkung an kih hnu a, a a kawr an thel vek hnu ah pawh a thing'ti' atang khan eng thing nge anih an hre thei awm si a. chu chu sawi loh 'sava' leh ramsa in an tlan a an ei duh chi te an hre hrang vek awm si a, ram ngaw kar a cheng chuan, sikul ah zir lem lo mahse an nun khaw chhuah na tur chu an zir nasa ngawt in ka hria.an in zir sa tliah ani lova, an thil zir te kha, ataka an nun a, an hman nghal ala ni zel leh nghal a, thil zir theuh theuh ah kan in bel hleih ngawt in ka ring thin.
thing thiang hi thawnthu ang deuh a an sawi na ah chuan, thing thiang ah chauh hian sava pakhat 'riak maw sava' chu a riak duh ani an ti thin a. riak maw sava hian thing hrang hrang ah riah na tur a zawng kual a , eng thing mah in riah nan an lo in phal duh lova, thing thiang chiah hian alo phal a, chuvang in riakmaw sava hi thingthiang ah chiah a riak thin tiin an sawi a,'riakmaw va ang' tih hla thu alo chhuah na te pawh hi ni ngei tur ani.
tunlai ang ah 'riakmaw sava' la hmu lo tam tak kar ah hian riakmaw chu eng ang in nga kan sawi tak ang? william shakespeare an ' chhungte/thiante pawisa puk min dil tur a kan rin te kan hmuh hreh thin zia a sawi ai pawh khan ala zau zawk in ka hria.
pawl chhuak ti a an sawi mai mi pakhat thusawi ka hriat ve chu "thlarau thianghlim hi riakmaw sava ang mai hian aizawl khaw chhung ah a thlawk vel a,
mission veng ah , synod office ah thlawk lut in,
"riakmaw," a va ti a
"dan" an lo tih khum a
kulikawn ah catholic hmun pui ah thlawk phei leh in
"riakmaw" a va ti leh a
"pope" an lo tih khum leh a ..etc vel in a sawi thlum nasa mai.....
mahse pawl chhuak ho in ah khan va kal ila
"riakmaw" va ti ve ila
"pawl pawl ti lo pawl kan ni" min lo tih khum ve mai angem?he2

2 comments:

maria said...

Irulla ho chanchin i rawn ziah hi a ngaihnawm ka ti,hetiang hi an awm ang tih ngaihna pawh ka lo hre lova,a bengvarthlak hle mai....

avena said...

Ni e tiraw! anmahni hian an duhthusam pawh hi zawt ila a san vak arinawm loh ani. an khawsak dan ala hman lai rem rem em mai :)