Kan hotu te nen sahuan ah!!

Kumin nilai leh Beihrual thupui ah "kristiante leh Pathian thil siam dangte" tih ngaihnawm tak mai kan zir chhoh mek laiin, rem chang deuh maiin Ramsa lam la hmuh ngai vak loh hmuh na hun kan han nei hlauh mai a. Heng ramsa ho en tur hian kan hotute nen thlalakna nen meuh kan han thawk chhuak ve thei a, mit a tlai hle ani. Sahuan enkawl tu zing ami ah kan thianpa alo awm hlauh mai a, a ni in min han fan kual pui vel a , chu mai bak ah hriat ngai loh thil han zawhna hun remchang tak alo ni bawk nen!!

A hmasa ber in 'Lion Safari' tiin an ko mai a, motor darthlalang vel pawh thirlen a khuh bur maiin sakeibaknei en tur in an dahna hmun ah kan han tlan lut a. A taka han hmuh meuh chuan rin aiin a lu alo lian hle mai!!Fiamthu a lulian sawi nan an hman, a beng ah pawh khai ila a lu lam in a la buk rit zawk ang, an tih thin te pawh min ti hre chhuak zawk mai.A tai fek rat mai te, a awm pharh darh mai te , a kut tum chum buang mai te han hmuh chuan, siamtu hian insual chak tur liau liau in a duang bik em ni aw? a tih vawng vawng theih mai ka ti! Cowboy thawnthu a 'Texas kut tum chum biang buang, mu ke ang mai a an kak tha tawh hi chuan , buaina a hnai tihna ani' an lo tih thin te pawh min ti hre chhuak rum rum mai!!



A piah deuh kan han kal leh chuan 'hyena' an tih mai pahnih hi 'bar' phen atang in an rawn dak kar mai a.Sa thi ruang te pawh a ruh zawng zawng nen a ei vek thei khawp a ha tha leh khabe tha chak nei ani e , an ti a. Hotupa mafaka chuan " The God must be crazy, movie ah pawh 'hyena' hi a lan kha maw le" a han ti nghal thei mai a.Ka han ngaihtuah let chuan "ani awm tak e a!" tiin, naupang bo te reuh te in, thingbung chhip chhuan a' hyena' a hmachhawn ran lai mitthla ah alo lang a.Ramsa ah chuan 'hyena' kal lai hian ka nuih a ti za fu thin mai!! ke hma lam sei tak leh ke hnung lam tawi te si a, a han kal bu tlut tlut mai han hmuh hian,a nuihzatthlak zawng a ngaihtuah chuan a ruk a nuih var var a awl khawp mai. Mahse, siamtu in a tangkai tak tur a duan ani miau a, enge maw tak zawng a ei zawn na atan tangkaina a awm chek ang! hotupa fela chuan" 'hyena' hram ri hi mihring nui ri a ang e" a ti tlat pek bawk.



A piah leh deuh ah chuan tui lam sava an dah na hmun kan thleng leh a. Mizoram a sava ah chuan a sa tui pawl a an sawi 'bul lut' aia lian hret tur awm hi a chung lam an hung na a an hman thir kham ah hian an lo fu tlar tuar mai a.Mizopa rilru thin ah chuan "a khai.. khi a tuihang an fuk pui thap mai a" te pawh a ti mai thei. Mizoram lui dung a thingkung a lo fu tlar ni ta se la chuan, mi tam tak chuan silai emaw sairawkherh emaw keng kher lo mahse, lung tal in an la vawm thlawk peih in a rinawm.Kan hotute erawh chuan rem leh rem lo in, tih thlawh hlau tak chung si in, a mawi thei ang ber a thlalak tum in an thlalakna lens an herh rem sauh sauh mai nia! heng sava te hian hre thiam ve tak maw?


Vanneih thlak deuh mai in heng sava zing ah hian , TV vel a ka hmuh fo tawh leh a chanchin ka chhiar ve fo tawh 'swan' an tih hi a lo awm ve hlauh mai a.Tui a an han cheng kual dalh dalh han hmuh chuan , music composer lar tak Tchaikovsky an 'swan Lake' nalh tak mai a phuah chhuak te pawh hi, phuah chhuak awm tak a mawi ani e, te ka ti ve hial.Lal fapa siegfried -an ama mimal hmangaihna avanga nupui nei thei lo tur ni anga a in hria, a rilru hnual in zan a ramhnuai a avah chhuah na a 'swan' rual thlawk a hmu, a zui zel na atanga a thil tawn thawnthu ngaihnawm tak mai , music mawi em em a an han phuah chhuak te pawh hi, phuah chhan tlak a sava mawi anih vang te pawh a tel ve lovang maw?


Hetiang a sava thau mum kang mai leh lian tawk tak mai, boruak a an thlawk kang nul nul mai mit a han hmuh chuan, a mak ani tih bak chu han sawi chhuah ngaihna pawh ka hre lo. sava te deuh leh thla nei sei zawk te an han thlawk thei hi chu a hriat thiam awm.Hotupa mafaka chuan " an thla hi a tha em mai a, an thla hmul hi a chak in a phui bawk a ,chuvang a thlawk thei chu an ni ange" tiin a sawi a.
He sava thlawk lai ka hmuh chiah hian, vawi khat TV a varak chi khat thlawk lai ka en an rawn sawi zau na min ti hre chhuak zawk mai.Kha varak kha a taksa rih zawng te, a thla sei zawng leh hlai zawng te, a taksa pian hmang hrim hrim kha , science thiamna hmang a an chhut chuan, thlawk thei lo tur ani a, mahse a tak ah a thlawk ve miau si ani!! Thui fe a tlan a ,muang chang in a thlawk chhuak a, a tum lam pawh thlawhtheihna tum ang mai hian thui ang reng tak a tlan leh bawk. Siamtu them thiam zia hi science hmang a chhut chhuah vek phak anih loh zia min ti hre chhuak zawk mai nia!! 'Swan' erawh hi chu tlan lo in a tui chenna atang in a thlawk chhuak nghal tawp thei.


A dawt leh ah sakei var kan han en leh a. min hruaitupa chuan sakei dang ang tho anih zia te, 'melanin' an tih mai a neih tlem avanga rawng var anga lang ta mai anih zia te, sakei dang nen an inthlah pawlh theih vek thu te, mihring ah pawh taksa a vun var bik nei te pawh hi 'melanin' vang ani tih te an sawi chuan ; ennawm mak tak thlir a , kan tlir vauh vauh ringawt tur kha , mahni in ring tawk tak in kan thlir phah a, a lawm awm khawp mai.

Thau mum nalh mai, hippopotamus te pawh a nung chung in kan han hmu a, a beng a tui lut thei lo tur in a khar thei tih te,tui hnuai a rei tak chaw zawng a a awm theih thu te hriat ve nual hnu a , a tak a han hmuh chu a ropui danglam ve tlat.Min hruaitupa hnen ah "a sa an ei ngai em?" ti a ka zawhna chu a hriat bik loh thu in min chhang a."A vun duh vang tal chuan a ruk a kap thin an awm lovang maw?" ti a ka zawh belh na chu,"awm mai thei ani" tiin min chhang leh.Ka hmelhriat pakhat in South Africa a zin tum a, a sa ei , an hrilh lawk miah loh, a ei zawh tawh hnu a 'crocodile' sa ani tih a hriat leh a ten leh si zia te han hriat chuan, Hippopotamus sa ei tawk pawh lo awm se la, mak tih avang chuan ka au vak lo in ka ring! hring nun ' culture 'in ang lo leh chaw duh zawng in ang lo tam tak awm na ah hian!



A vaia han tarlan dawn chuan a sei lutuk dawn.hotupa mafaka'n chip chiar zawk in a la rawn ti tho tur ah ngai ila. Sahuan kan fan zawh a chhun chaw te kan fak hnu chuan, haw zai te kan rel ta a. Hawn kawng ah MCC a awm tih kan hriat chuan, kan mizo zirlai te tlawh pah in , a hmun hma te han fan ve hrim hrim kan rel tlang ta a. A hmun chu kan hruaitu fel tak tak tetea leh sanga'n min fan pui a ,a bengvar thlak in mit pawh a tlai khawp mai. An campus hi alo zau fu mai a, tin thingkung buk tha tak tak a la tam khawp mai a, khaw lum lutuk tur pawh boruak a ti dai ang reng khawp in a hriat. Tin, sava te leh sakhi rang (spotted deer) an tih mai te pawh bul lawk lawk ah an tla lai hmuh tur ala awm. A awm tam ber erawh, mi thiam ten 'homo sapiens' an tih ang hi an ni a, heng ramsa, thing leh mau zawng zawng chung a thunei tu tur a Pathian in a ruat ,amah ang tak a a siam te!
Mi te anga hmaifang tha leh keu phek phuk ni ve mah suh ila, ani hi chu thluak aia tihrawl ngah chi ania, rawn tlak vak ni mah suh se khual nek ah a tha a, an tih ang han ni tur in taksa mawi em em nei ve mah suh ila, a hmun a hrin mawi em avang in MCC campus kawng ah hi chuan kan hmet ve ngam tur alawm , tia mahni in thiam chawp chung in thla te kan han la ve ta ngawt a.